1 ) بخش روز ( اطاق نشیمن و نهار خوری )
اطاق نشیمن عامل مهمی برای وحدت فامیل پس از مراجعت از کار روزانه و یا در اوقات فراغت می باشد . اعمالی که در آن انجام می گیرد عبارتند از :
- نقطه ملاقات زندگی روزانه بین اعضاء فامیل
- اِلِمان معرفی کننده و هسته خانوادگی
- محل مشخص شده برای روابط مشترک خانوادگی
در گذشته سالن نشیمن در ایران بالعکس ، اِلِمانی برای نشان دادن موقعیت های صاحبخانه و پیشرفت های او از نظر مالی بود .
سالن نشیمن بایستی روشن ، گرم ، جذاب و محل استراحت واقعی بعد از کار و امکاناً سوق داده شده به طرف هوای آزاد بوده و بنابراین می تواند مربوط به تراس و باغچه باشد . اعمالی که در آن انجام می شود عبارتند از :
اقامت کردن ، استراحت کردن ، صحبت کردن ، پذیرایی از دوستان و اقوام ، غذا خوردن ، بازی کردن ( بزرگترها و کوچکترها ) ، قرائت کردن ، مطالعه و کار کردن در بعضی مواقع آشپزخانه هم می تواند در آن واقع باشد .
اعمال اصلی محل نشیمن عبارتند از : اقامت کردن ، پذیرایی کردن ، نهار خوردن و مطالعه کردن
اعمال دوم : کار کردن ، بازی کردن
اعمال اضافی : نواختن موسیقی و غیره
سالن نشیمن در رابطه با اعمالی که در آن انجام می گیرد می تواند بصورت های زیر تعبیه گردد :
- یک فضا : ( سالن نشیمن و نهار خوری ) شامل اقامت کردن ، پذیرایی کردن ، مطالعه کردن و نهار خوردن
- دو فضا : سالن نشیمن جدا و سالن نهار خوری جداگانه . نشیمن شامل اقامت کردن ، پذیرایی کردن ، مطالعه کردن و سالن نهار خوری جداگانه
- دو فضا : یکی سالن نشیمن شامل اقامت کردن ، مطالعه کردن ، نهار خوردن و سالن کوچک جهت پذیرایی کردن
- دو فضا : سالن نشیمن شامل اقامت کردن ، پذیرایی کردن ، نهار خوردن و سالن جدا جهت اطاق مطالعه
2 ) بخش شبانه ( اطاق های خواب و سرویس های بهداشتی )
اطاق خواب دارای یک تختخواب و دو تختخواب . اطاق خواب از مجموع لازم برای تنظیم مبل های ضروری داخل آن برای یک یا دو نفر ( بطور معمول ) مشخص می گردد . به دلایل اقتصادی ممکن است جفت کردن دو تخت در یک محل ترجیح داده شود .
برای هر اطاق خواب وسایل زیر ضروری هستند :
- تختخواب ثابت ( فیکس ) و یا تختخواب تاشو و میز توالت با آئینه
- کمد کوچک یک یا چند طبقه چوبی برای قرار دادن وسایل ضروری
- صندلی راحتی
- کمد برای لباس ها و لباس های زیر
- در صورت امکان یک میز کوچک برای مطالعه
راه حل ها :
- تعبیه تختخواب کامل با میز برای مطالعه ( ثابت یا تاشو ) ، کتابخانه یا جا کتابی کوچک که ممکن است در داخل کمد هم قرار گیرد
- اطاق خواب بدون میز ( فقط برای خوابیدن )
- اطاق خواب بدون کمد ( کمد یا در خارج تعبیه شده و یا از رختکن عمومی خانه استفاده می شود )
برای اطاق خواب دارای دو تختخواب ، فرم های داخلی تغییر می کند و معمولاً قسمتی را برای مطالعه مشخص می کنند . بهترین راه حل تعبیه کمد در دیوار است که وحدتی را در داخل اطاق ایجاد کرده و گوشه مرده از نظر تمیز کردن اطاق ایجاد نمی کند . گنجه ها می توانند در بین دو اطاق هم تعبیه شوند . سرویس بهداشتی می تواند در مجاورت و یا در بین آنها قرار گیرد و یا در انتهای کریدور واقع شود .
3 ) سرویس های بهداشتی
برای این مکان ، سطح لازم از فضای اشغال شده بوسیله ادوات بهداشتی لازم که بصورت استاندارد درآمده اند به دست می آید . در بکار بردن اینگونه ادوات بایستی مجموع سطوح اشغال شده و جنبه اقتصادی در شبکه تغذیه آب گرم و سرد ، لوله تهویه و تخلیه ( مینیموم طول لوله ها – لوله فاضلاب واحد ) را در نظر داشت . تعبیه اِلِمان های بهداشتی بصورت خطی برای مصرف کمتر لوله راه حل جالب تری می باشد . از نظر بهداشتی بهتر است که توالت مجزا از حمام قرار بگیرد .
4) آشپزخانه
- تهیه مواد و پخت
- جمع آوری غذاها ( یخچال ، گنجه ها و قفسه ها )
- تهیه غذا ( میز آشپزخانه )
- پخت ( اجاق )
- سرویس های میز با چرخ کوچک برای حمل به اطاق نهار خوری و یا با دست
- شستشو و تنظیم ظروف
- جمع آوری بشقاب های کثیف ( میز یا طبقه چوبی یا از مصالح بنایی )
- تمیز کردن اولیه ( محلی که سطل خاکروبه گذارده می شود )
- شستشو ( ظرفشویی )
- خشک کردن ( جا ظرفی و میز یا طبقه ای برای قرار دادن ظروف )
- محلی برای گذاردن ظرف ها و وسایل آشپزخانه پس از خشک شدن ( گنجه یا کمد دیواری یا میز مجزا از دیوار )
معمولاً برای آشپزخانه های کوچک ، فرم منطقی مستطیل است درحالیکه در یک طرف تهیه و پخت قرار می گیرد و در سمت دیگر محل شستشو و قرار دادن ظرف های شسته شده واقع شده است .
تیپ های اساسی آشپزخانه :
- آشپزخانه در رابطه با سالن نشیمن و نهار خوری و از نظر تعبیه در خانه به صورت های زیر واقع می گردد .
- آشپزخانه در محل بسته با تماس و بدون تماس با محل نشیمن
- آشپزخانه در محل باز ( یعنی در نبش یا در اطاق نشیمن )
- آشپزخانه بصورت کمد در اطاق نشیمن
تیپ اول بهترین و در هر صورت ارجح است .
تیپ دوم از نظر صرفه جویی اقتصادی بوجود آمده و سطح آشپزخانه را به مینیموم رسانیده است می تواند برای خانه های مینیموم (حداقل) استثنائاً احداث شود . این تیپ طبیعتاً منطقی نیست و راه حل خوبی نمی باشد .
تیپ سوم نقائص تیپ دوم را بیشتر داراست . می تواند برای راه حل های مخصوص بکار رود . بهتر است که هر آشپزخانه محل بازی در جلوی خود داشته باشد برای انبار کردن کالا و یا پهن کردن بعضی از ظروف و پرده ها که بایستی از محل نشیمن بنحو صحیحی جدا باشد .
در قسمت سوم در مورد زیبایی خانه بحث را ادامه می دهیم .
چاپ شده در شماره 81 مجله نرگسزار بهبهان
منبع : سخنرانی اساتید دانشگاهی
